Ambitie 3: Voorkomen en vroegtijdig verhelpen van problemen

Aanleiding

In de Kop is een breed scala aan ontmoetingsplekken te vinden: wijksteunpunten, buurtkamers, kind centra, scholen, bibliotheken en het jongerenpunt. Deze ontmoetingsplekken spelen een sleutelrol in het versterken van de sociale basis. Inwoners komen hier om te ontspannen, een kop koffie te drinken en kunnen in gesprek gaan over allerlei onderwerpen. Het ontmoeten van anderen versterkt het sociale netwerk van mensen en dat op zichzelf draagt al bijdraagt aan het vroegtijdig voorkomen of verhelpen van problemen. 

Er zijn dus al veel ontmoetingsplekken maar nog niet in iedere wijk of woonkern. Ook verschillen de ontmoetingsplekken van elkaar. De voorzieningen zijn veelal gericht op een beperkt aantal activiteiten en doelgroepen. Ook is de samenwerking met andere voorzieningen/organisaties vaak beperkt en soms zelfs afwezig.

Doel

Het doel van het project ‘Het Huis van de Kop’ is om ervoor te zorgen dat iedere wijk of woonkern in de regio beschikt over een laagdrempelige ontmoetingsplek waar inwoners terechtkunnen voor sociale contacten, activiteiten en ondersteuning. Dit vraagt om het versterken van bestaande ontmoetingsplekken en het (waar nodig) organiseren van nieuwe ontmoetingsplekken in wijken/woonkernen waar nu nog geen ontmoetingsplek is. De ontmoetingsplek is toegankelijk voor alle inwoners s en sluit optimaal aan bij de behoefte van de inwoners uit de wijk/woonkern. De ontmoetingsplekken zijn inclusief en vormen ook een plek van waaruit sociaal domein partners (professionals en vrijwilligers) hun werk verrichten.  

Dit project draagt bij aan het behalen van alle doelstellingen zoals deze voor ambitie drie zijn vastgesteld. Op de ontmoetingsplekken kunnen inwoners hun sociale netwerk versterken waardoor zij, samen met de mensen uit hun directe omgeving problemen kunnen oplossen en daardoor beter in staat zijn om zelf regie te voeren bij het werken aan oplossingen. Op de ontmoetingsplekken kunnen signalen van individuele inwoners en groepen gesignaleerd en opgepakt worden en krijgen inwoners actief informatie aangeboden over diverse onderwerpen of vraagstukken. De ontmoetingsplek speelt daarmee een centrale rol bij de realisatie van bijna alle ambities van de Regiovisie.     

Stappenplan

Om het doel te bereiken worden de volgende stappen gezet: 

1. Inventariseren en analyseren aan welke criteria een goede ontmoetingsplek moet voldoen. Hiervoor wordt input opgehaald bij inwoners, sociaal domein partners en wordt gekeken naar best practices lokaal, regionaal en elders. 
2. Inventarisatie van de huidige ontmoetingsplekken (waar bevinden zij zich?) en inventarisatie van waar nog geen ontmoetingsplek is maar dit wel gewenst zou zijn.
3. Ontwikkelen van een concept normenkader voor een ontmoetingsplek op basis van de criteria.
4. Opstarten van een pilot waarin in een aantal wijken/woonkernen de ontmoetingsplekken conform het concept normenkader worden versterkt/ingericht. 
5. Evalueren of het concept normenkader toereikend is en definitief vaststellen van het normenkader.
6. Het opstellen van een implementatieplan.
7. Besluitvorming vanuit de regiogemeenten over het normenkader.
8. Implementatie: Het breed versterken/inrichten van alle ontmoetingsplekken in de regio volgens het vastgestelde normenkader.

Aanleiding

Buurtbewoners, vrijwilligers en andere sleutelfiguren, maar ook scholen, kinderopvang, sportverenigingen en welzijnsorganisaties spelen een belangrijke rol bij het signaleren van kansen, problemen en ontwikkelingen. Dit betreft zowel individuele signalen (bijvoorbeeld rond een specifieke inwoner) als collectieve signalen (ontwikkelingen op wijk- of buurtniveau).  

Op dit moment is er echter nog geen sprake van een goed afgestemd en effectief netwerk waarin signalen structureel worden opgehaald en gedeeld. Hierdoor blijven kansen om preventief te handelen soms onbenut. Dat terwijl veel signalen al in een vroeg stadium binnen de eigen omgeving kunnen worden opgepakt waardoor er geen professionele ondersteuning nodig is.  

Daarnaast is het onduidelijk hoe signalen nu worden verwerkt, welke methoden hierbij worden gebruikt en welke vormen van samenwerking effectief zijn. Het ontbreekt aan een uniforme en toegankelijke werkwijze waarin iedereen, van vrijwilliger tot professional, weet hoe te handelen. 

Daarbij is juist de samenwerking tussen verschillende disciplines en rollen – interprofessioneel samenwerken – essentieel om signalen goed te kunnen duiden en erop te kunnen handelen. 

Doel

Het doel van 'De Kop in Beeld' is om in iedere wijk/woonkern een sterke en preventieve signaleringsstructuur te ontwikkelen waarin inwoners, vrijwilligers en professionals vanuit verschillende disciplines en rollen samen individuele én collectieve signalen tijdig ophalen, delen en opvolgen.

Dit project draagt bij aan het behalen van alle doelstellingen, zoals deze voor ambitie 3 zijn vastgesteld. Door een structureel netwerk te organiseren, ontstaat beter zicht op wat er speelt binnen de wijk of woonkern en kunnen inwoners en organisaties hierop inspelen. Signalen worden sneller herkend en opgepakt, waardoor kansen en behoeften eerder zichtbaar worden en escalatie kan worden voorkomen. Inwoners en vrijwilligers worden ondersteund in hun rol om signalen bespreekbaar te maken.

Stappenplan 

Om het doel te bereiken worden de volgende stappen gezet:

1. Inventariseren van bestaande signaleringsstructuren en knelpunten: in kaart brengen van huidige werkwijzen, betrokken partijen en bestaande samenwerking, analyseren van hiaten en knelpunten, meenemen van best practices uit andere regio’s. 
2. Ontwikkelen van een laagdrempelige signaleringsaanpak: opstellen van een helder stappenplan voor signalering en opvolging inclusief rollen, verantwoordelijkheden en registratie. 
3. Opstarten van een pilot om de nieuwe aanpak te toetsen. (Training en voorlichting aan betrokkenen maakt onderdeel uit van de pilot).  
4. Evaluatie en bijsturing van de signaleringsaanpak: Beoordelen van de effectiviteit en waar nodig verbeteren.
5. Het opstellen van een implementatieplan.
6. Besluitvorming vanuit de regiogemeenten over de signaleringsstructuur.
7. Implementatie: Het breed versterken/inrichten van de bestaande wijk-/woonkerngerichte signaleringsstructuur aan de hand van de vastgestelde signaleringsstructuur.

Aanleiding

Inwoners hebben vaak vragen over activiteiten, voorzieningen en initiatieven in hun wijk of woonkern. Denk aan vragen over gezondheid, welzijn, opvoeding, financiën of sociale activiteiten. De juiste informatie vinden is echter niet altijd eenvoudig. Informatie is versnipperd, niet altijd actueel en sluit soms onvoldoende aan op de behoeften van inwoners. Dit kan ertoe leiden dat inwoners pas in een later stadium de juiste mogelijkheden ontdekken of kansen missen om preventief actie te ondernemen. 

Ook voor vrijwilligers en professionals is het soms lastig om een volledig beeld te hebben van beschikbare voorzieningen en initiatieven. Hierdoor worden inwoners niet altijd direct gewezen op laagdrempelige, preventieve mogelijkheden binnen hun eigen wijk of woonkern. Er is daarnaast behoefte aan een verschuiving van focus op individuele problemen naar een meer preventievere benadering. 

Doel 

Het doel van 'De Wegwijzer van de Kop' is om inwoners in hun eigen wijk/woonkern, laagdrempelig toegang te geven tot informatie over beschikbare initiatieven, activiteiten en voorzieningen in hun directe omgeving. 

'De Wegwijzer' brengt informatie overzichtelijk samen en maakt deze toegankelijk voor een breed publiek. Dit kan zowel digitaal als fysiek zijn, zodat inwoners op verschillende manieren informatie kunnen vinden en delen. Ook vrijwilligers en professionals hebben via 'De Wegwijzer' een duidelijker beeld van beschikbare initiatieven, waardoor zij inwoners beter kunnen wijzen op passende mogelijkheden.  

Naast het bieden van informatie over individuele voorzieningen, faciliteert 'De Wegwijzer' ook de toegang tot vrij toegankelijke, preventieve en collectieve activiteiten die bijdragen aan het versterken van beschermende factoren in wijken en buurten. 

Dit project draagt bij aan het behalen van de doelstellingen die er rond het thema 'Preventie en vroegsignalering' van ambitie 3 zijn vastgesteld.

Hiermee levert 'De Wegwijzer' ook een bijdrage aan het versterken van de pedagogische basis in de wijk, in lijn met de regionale afspraak om de inzet van jeugdhulp waar mogelijk te verschuiven naar de basis en meer te investeren in preventie in plaats van curatie. 

Stappenplan

Om het doel te bereiken worden de volgende stappen gezet:

1. Inventariseren informatiebehoeften van inwoners, vrijwilligers en professionals. Inventarisatie van bestaande informatiekanalen en landelijke good practices. Analyse van de verzamelde informatie.
2. Opstellen van een programma van eisen waaraan ‘De Wegwijzer’ minimaal dient te voldoen: Bepalen welke informatie beschikbaar moet zijn, vaststellen welke functionaliteiten nodig zijn voor een (digitaal)informatiekanaal. Uitwerken van hoe het beheer en de actualisatie van informatie wordt geborgd, inclusief mechanismen om signalen uit ‘De Kop in Beeld’ te vertalen naar nieuwe informatieproducten, zoals webinars, flyers of fysieke bijeenkomsten.  
3. Ontwikkelen en testen van een digitaal en fysiek platform in een pilot: Bouwen van een prototype dat zowel regionaal als lokaal bruikbaar is, opzetten van een testomgeving waarin inwoners en professionals feedback kunnen geven, beoordelen welke ondersteunende communicatiemiddelen nodig zijn. 
4. Evaluatie van de pilot en optimalisatie van ‘De Wegwijzer’: Verzamelen van gebruikerservaringen, analyseren welke aanpassingen nodig zijn voor brede implementatie, opstellen van een strategie voor regionale en lokale uitrol.
5. Het opstellen van een implementatieplan.
6. Besluitvorming vanuit de regiogemeenten over 'De Wegwijzer'.
7. Implementatie: Het uitrollen van 'De Wegwijzer' over de regio.